Umburðarlyndi innri endurskoðunar gagnvart "hástökkvurum".

Þegar þessi dómur er lesinn kemur fram eftirfarandi yfirlýsing frá innri endurskoðanda bankans, sem endurspeglar sjónarmið og vinnureglur sem vonandi heyra sögunni til og heyrast aldrei aftur:

"Fram kom hjá [..] innri endurskoðanda, að starfsmenn ættu ekki að blanda sínum eigin fjármálum saman við fjármál viðskiptavina bankans. Hún sagði að einhverju sinni hefði verið gerð athugasemd um vinnulag ákærðu, en ákveðið hefði verið að bregðast ekki við þar sem hún aflaði bankanum mikilla tekna. "

Þarna er komin enn ein skýring á umburðarlyndi og aðgerðarleysi gagnvart vafasamri háttsemi     bankastarfsmanna einkum þeirra sem taldir voru "afla bankanum mikilla tekna".  Þetta eru einmitt starfsstöðvarnar sem eiga að vera umluktar viðvörunarbjöllum.

Svipuð sjónarmið heyrast stundum frá þeim sem telja sig greiða svo háar fjárhæðir í skatta að réttlætanlegt sé að horfa fram hjá minniháttar skattsvikum.   Þeir ættu jafnvel rétt á einhvers konar aukaafslætti á skattprósentu, og telja völl sinn, mátt og megin felast í fjárhæðinni sem þeir og fyrirtæki þeirra er gert að greiða skv. samfélagssáttmála um skattgreiðslur.  

 

Sýknuð af ákæru um fjárdrátt

Títuprjónar á fasteignabólu!

Stundum er talað um "lögmál" markaðar með spekingslegum svip. 

Nær væri að tala um "syndrom" markaðar, eins og fasteignamarkaður á Íslandi lýsir sér 4 árum eftir hrun.  

Einhvers staðar heyrði maður töluna 3-4000 íbúðir í eigu banka og íbúðalánasjóða, sem alls ekki mega lúta neinu venjulegu lögmáli og setja á markað, því þá væri 'hætta' á að verð myndi lækka.

Þetta er inngrip í markaðslögmál nákvæmlega eins og þegar bankar eru að reka gjaldþrota fyrirtæki í harðskeyttri samkeppni við aðila, sem hafa staðið af sér kreppuna.  

Það er vissulega ákveðinn skilningur fyrir því að þessum eignum sé ekki frussað út á markaðinn, í einu vetfangi. 

Fjórum árum eftir hrun, hlýtur samt að minnsta kosti ein kynslóð vera komin í spreng að komast í eigið húsnæði.

Fasteignabólan sem er að myndast er eitruð fyrir íslenskt hagkerfi í höftum.  Hún hefur líka hælbítis áhrif til enn frekari hækkunnar á verðbólgu, til enn alvarlegri afleiðinga.

Ung fjölskylda,  sem stendur mér nær, er búin að flytja þrisvar sinnum á þremur árum, af því að leigumarkaður á Íslandi er þjakaður af sama syndrómi og fasteignamarkaðurinn.

Myndi ekki góð gusa af fasteignum út á markaðinn, virka eins og títuprjónar á þessa illskeyttu og eitruðu bólu, sem nú er að myndast innan haftahagkerfisins á Íslandi?

 

 

Höftin mynda bólu á fasteignamarkaði

Fagna óvægnum fréttaflutningi.

OR kallar fréttaflutning af Hellisheiðavirkjun of óvæginn og gengur svo langt að harma hann.

Líklega er verið að snupra manninn sem fékk "nátturuverndardaginn" tilnefndan í afmælisgjöf, fyrir að sýna okkur með eigin augum hvað er um að ræða þarna í nágrenni við virkjunina.  Auk þess varpar Ómar fram  smellnum spurningum, sem OR reynir að víkja sér undan.

Gott fólk, hér í nágrenni við mig býr maður að nafni Ross Beaty, aðaleigandi Alterra (fyrrum Magma) sem er svo aðaleigandi HS Orku, sem er með framtíðaráform á línuritum  sem stefna öll í norð-norð austur.

Árið 2016 ætlar hann að vera kominn í 600 MW framleiðslu, þegar Eldvörp og önnur áform á Reykjanesinu hafa verið virkjuð.

Ross opnar aldrei svo munninn öðruvísi en að dásama hvað jarðvarmaorka er tær óþrjótandi snilld og mikill 'cash-generator'.  Þar er á ferðinni maður, sem OR og fleiri ættu að ásaka fyrir óvæginn og ósannan fréttaflutning.  

Ég harma það að OR skuli kalla fréttaflutning  um virkjun á þeirra vegum óvæginn, sem veldur fólki hugarangri af mörgum ástæðum;  jarðskjálftar þegar vatni er þrýst niður aftur, mengun grunnvatns ef ekki verður hægt að þrýsta vatninu niður, stöðug og algjörlega órannsökuð brennisteinsmengun yfir stærsta þéttbýlissvæði landsins og síðast en ekki síst óafturkræfar náttúruskemmdir.

Opinber fyrirtæki og  stjórnsýslan  eiga ekki að harma fréttaflutning sem bendir á yfirvofandi hættur og skaða fyrir fólk og/eða skemmdir á náttúru.  Opinber fyrirtæki og stjórnsýslan eiga að gæta hagsmuna almennings fyrst og fremst.

Það virðist gilda annað lögmál um fyrirtæki eins og Ross rekur, sem geta bullað út í eitt og harmað gagnrýni einstaklinga á borð við Björk  og talið slíkt óvægið.  Þeir eru líka bara að gæta eigin hagsmuna og haga sér eins og þeim sé skítsama um fólkið og náttúruna sem það lifir í.  

 

 

Harma óvæginn fréttaflutning

"Láttu ekki svona drengur!"

Nú hefur eitt íslenskt endurskoðunarfyrirtæki , PwC verið sótt  tvisvar til saka af slitastjórnum tveggja fallinna banka. Svo   virðist sem hluti af ákærunni beinist að skilgreiningu á tengdum aðilum og broti á lánareglum til eigenda og tengdra aðila.  

 Fræg eru ummæli fv. Seðlabankastjóra  þegar þv. forstjóri Fjármálaeftirlitsins, sagði honum að Björgólfur og sonur hans Thor væru ekki tengdir aðilar.  „Þú talar ekki svona við mig drengur!“ sagði hann og byrsti sig, nema von!   Hversu langt er hægt að flækja sig inn í „flottum skilgreiningum“ en missa síðan sjónar á því augljósa.  Slitastjórn Glitnis reynir að sýna fram á skuggastjórn og tengingu annarra aðila, hjóna, sem hrifsuðu titilinn „brúðkaup aldarinnar“ og öldin rétt nýbyrjuð.

Lítið sem eiginlega ekkert hefur heyrst í  endurskoðendum almennt, í kjölfar hrunsins.  Þeir, eins og allir aðrir bera af sér sakir, benda á einhvern annan, og bæta því við hróðugir; að þeir hafi í einu og öllu farið eftir Alþjóðlegum endurskoðunarstöðlum og reglum.  Íslenskir endurskoðendur, hafandi farið í einu og öllu eftir þessum stöðlum, gætu varpað mikilvægu ljósi á hvar staðallinn klikkaði.  Enron var býsna stórt áfall fyrir stéttina, en uppgjörið við íslenska bankahrunið af þeirra hálfu er óklárað og komið á gjalddaga.

Hvar er opinskáa og heiðarlega umræðan um ISA 240 alþjóða staðalinn, sem samþykktur var beinlínis til höfuðs stjórnendum sem manipúlera fjárhagsreikninga fyrirtækja?

Á árinu 2004 var þessi   alþjóðlegi  endurskoðunarstaðall samþykktur, sem tekur sérstaklega til fjársvika og fölsun ársreikninga.  Þessi staðall var svar stéttarinnar við Enron málinu, en sem kunnugt er tók ein af stóru endurskoðunarskrifstofa heims Arthur Andersen fullan og einbeittan þátt í svikunum sem þar áttu sér stað.    

Markmiðið  með staðlinum felst aðallega í  grundvallar hugarfarsbreytingu endurskoðandans, þannig að hann megi  ekki gera  ráð fyrir (treysta því)  að stjórnendur fyrirtækja segi satt og rétt og frá , enda þótt hann hafi aldrei haft ástæðu til að véfengja þá áður. Grundvallarbreyting frá því sem áður var og endurskoðendur máttu vera í góðri trú um heilindi stjórnenda.

Þess er krafist að endurskoðendur  beiti  faglegri tortryggni (e: professional scepticism) í gegnum allt endurskoðunarferlið, og geri ráð fyrir möguleika á sviksamlegum rangfærslum í bókhaldi, sem gefi ranga mynd af stöðu fyrirtækisins.   

Staðallinn skilgreinir tvenns konar einkenni fjársvika:

 Rangfærslur í fjárhagsbókhaldi geta annað hvort stafað af svikum eða villum.  Munurinn þar á milli ræðst af því hvort ásetningur liggi fyrir.

1.       Rangfærslur á  fjárhagsupplýsingum (dæmi : uppsprengt verð eigna – rangar tekjufærslur – eignfærsla rekstrarkostnaðar o.þ.h.)

2.       Misnotkun eigna  (dæmi: þjófnaður á eignum fyrirtækisins peningar – eignir, persónulegur kostnaður greiddur af fyrirtæki, ólögleg lán til eigenda o.þ.h.)

Megin ábyrgð til að fyrirbyggja slík svik, hvílir á stjórn og stjórnendum fyrirtækisins .

Vandamálið er hins vegar að í 89% tilvika eru svikararnir einmitt æðstu stjórnendur og/eða stjórn fyrirtækisins. 

Ábyrgð endurskoðendans er:   Að afla nægjanlegrar staðfestingar á að í fjárhagsreikningi  séu ekki að finna  rangfærslur af völdum svika eða villna, sem hafa efnisleg áhrif á niðurstöðu reikningsins og blekkja þannig væntanlega og núverandi fjárfesta.

Staðallinn er upp á tugir blaðsíðna þar sem farið er yfir margvísleg tilvik og viðeigandi viðbrögð við þeim.    Það er sérstaklega tekið fram að endurskoðandi geti ekki borið ábyrgð á sérlega tæknilegum og einbeittum svikum, þar sem stjórnendur jafnvel taki höndum saman til þess að leyna endurskoðenda ákveðnum viðskiptafærslum.    Við mat á áhættu  um rangfærslur í ársreikningi , þarf endurskoðandinn að framkvæma  ákveðnar  æfingar til að réttlæta mat sitt.

Auk þess verður að líta á hlut eða hlutleysi endurskoðenda í bankahruninu sérlega alvarlegum augum, með tilliti til mikilvægi starfseminnar fyrir efnahagskerfi þjóðar.

Það hlýtur að þurfa alþjóðlegan sérfræðing til að leggja mat á meinta vanrækslu endurskoðenda, annað er óhæfa.

PwC hafnar málatilbúnaði bankana

Verður framtíðarsöngur 2016 ; "Af hverju varaði enginn við?"

Eignabóla - verðbólga - hrun! 

Stórir gjalddagar næstu 4 ár í erlendri mynt, innstreymi gjaldeyris mun ekki standa undir greiðslum.

Uppgjör við kröfuhafa slitastjórna - heldur áfram að veikja gengi ÍSK.

Flaggskip íslenskra fyrirtækja, búa sig undir brottför af íslenska myntsvæðinu

Biðin eftir Evru - verður of löng og mörkuð blóðugum átökum.

Framtíðin með íslensku krónunni er ekki björt.

Þeir sem helst hafa sig í frammi og telja að krónan sé fín sjá ekki lengra en til mánaðarmóta, kannski líka þeir, sem "vinna frítt" (sic) fyrir íslenska Ríkið, af því að gullfallhlífin (eftirlaunin) er vel pökkuð í bakpokanum af þeim sjálfum.

Þá eru enn aðrir sem telja að pessimistar hljóti að stýrast af annarlegum hvötum,  svo þegar skellurinn kemur, er gargað með frekjulegum tón;  Af hverju varaði enginn við?

Kannski er okkur ekki viðbjargandi!

Við dræpumst trúlega frekar úr þorsta í hávaðariflildi við vatnsberann, en að þiggja sopa úr ausunni hans.

Eignasvipting og upptaka á sparnaði almennings á Íslandi yrði skilgreint sem stjórnarskrár- og mannréttindabrot í mörgum löndum.  Á Íslandi kærir dæmdur innherjasvikari mál sitt til mannréttindadómstóls, en almenningur drúpir höfði og kyngir. 

 

 

 

 

Þurfum alþjóðlega peningastefnu

Fjársvik í kökuboxi!

Þann 16. Janúar s.l. hófust  réttarhöld hér í Kanada, í fjársvikamáli gegn þremur æðstu stjórnendum Nortel símtækjaframleiðanda, sem var flaggskip kanadískra fyrirtækja og náði því að verða annar stærsti símtækjaframleiðandi í heimi, á hátindi frægðar sinnar.

Réttarhöldin eru athyglisverð fyrir margar sakir og áhugasamir lesendur gætu fundið ákveðna skírskotun og aukið skilning á umfangi þeirra  fjársvikamála sem Sérstakur Saksóknari stendur frammi fyrir og þeim erfiðleikum sem felast í sönnunarbyrði hvítflibbabrota.

·         Rannsókn málsins hefur staðið yfir í rúm 8 ár

 

·         Fjallar um falsaðar rekstrarniðurstöður  í því skyni að blekkja  stjórn  félagsins til að greiða hagnaðarbónusa.

 

·         “Cookie Jar Accounting”  eða kökuboxa-bókhald var aðferðin sem beitt var til að breyta rekstrarniðurstöðu innan ársfjórðunga svo að bónustakmarki næðist.

 

·         Stjórnendur hafi hvatt  starfsfólkið til að falsa bókhald með því að skapa  fyrirtækjakúltur  sem skorti heilindi og heiðarleika. 

 

·         Saksóknari vill  einnig draga endurskoðendur (Deloitte)  til ábyrgðar

 

Fyrirtækið    Á hátindi hagsældar,  árið 2000 var markaðsvirði Nortel um $ 297 milljarðar, þriðjungur af markaðsvirði allra fyrirtækja á verðbréfamarkaði í Toronto.  

Eins og  hjá öðrum tæknilægum  fyrirtækjum varð vöxturinn allt of hraður í “dot.com” bólunni , fyrirtækið  keypti önnur tæknifyrirtæki á uppsprengdu verði og greiddi fyrir með eigin verðbólgnum hlutabréfum. 

Þegar bólan sprakk árið 2001 blöstu vandamálin við bæði  innan og utan veggja.    Markaðir hrundu og stjórnendur Nortel urðu að leggjast í harkalegan niðurskurð og endurskipulagningu á rekstrinum.     

Árið 2004 vaknaði grunur um misferli í bókhaldi og þrír æðstu stjórnendur voru reknir;   forstjórinn (CEO) Frank Dunn,  fjármálastjórinn (CFO ) Douglas Beatty og aðalbókarinn (Controller) Michael Gollogly .

Einhverjir hluthafar lögðu fram kæru og því hafnaði málið hjá Rannsóknarlögreglunni .   Árið 2009 varð Nortel gjaldþrota og þar með lauk 127 ára sögu kanadíska flaggskipsins. 

Ákæran

Dunn, Beatty og Gollogly eru sakaðir um að hafa seilst oní „kökuboxið“ til að fegra ársfjórðungsrekstraryfirlit og ná hagnaðartakmarki, skv. nýju bónuskerfi RTP (return to profit) hönnuðu af stjórn  fyrirtækisins með það að markmiði að hvetja stjórnendur og starfsfólk til dáða, dugs og hagnaðar.

Árið 2001 höfðu verið áætlaðar og bókfærðar yfir $ 500 milljónir til gjalda og skulda til að mæta  væntanlegum áföllum vegna markaðsaðstæðna.  Fækkun starfsfólks, lokun verksmiðja og fleiri aðgerðir ollu því að mikið af áætluðum kostnaði  var byggður á of varfærnum forsendum því  ekki nauðsynleg.

 

 

Fyrrum forstjóri Nortel Frank Dunn mætir til réttarhalda.

Í stað þess að leiðrétta Ársreikninga vegna þessara gjaldfærslu strax,  fram hjá hefðbundum rekstrarreikningi  og leysa upp kökuboxið (skuldfærsluna) , ákváðu stjórnendur með vitneskju endurskoðanda að mjatla tekjufærslu og upplausn inn í  tvö ársfjórðungsuppgjör  2003 og mæta þannig nákvæmlega hagnaðartakmarki sem nægði til bónusgreiðslna.

Þannig hafi fjárhagsstaða fyrirtækisins  verið ranglega skráð um $ 500 milljónir í upphafi árs 2003.  Heildarfjárhæð rangtekna bónusgreiðslna er $ 5 milljónir.     

Saksóknarinn  Robert Hubbart hyggst sýna fram á að sakborningar hafi ekki einungis gerst sekir um subbuskap í bókhaldi, heldur einnig einbeittan ásetning um að falsa tölurnar til eigin hagsbóta.     Ásetningur sakborninga er lykilatriði í sönnunarbyrði fjársvikamála, og því má gera ráð fyrir að mörg vitni verði kölluð til og mikill tími fari í þennan lið. 

Hubbart mun einnig færa rök fyrir því að endurskoðendafyrirtækið Deloitte hefði átt að hafna þessari hluta-upplausn, sem stjórnendur áttu mikla fjárhagslega hagsmuni undir. 

Talið er að réttarhöldin muni standi í rúma 6 mánuði.     

 

Definition of 'Cookie Jar Accounting'

An accounting practice in which a company uses generous reserves from good years against losses that might be incurred in bad years. Cookie jar accounting is a sign of misleading accounting practices.

Innherji - útherji !

 

Gætir ekki  ákveðins misskilnings í "túlkun" á innherja hjá sjálfum innherjum Íslands?

Þetta kom t.d. skýrt fram í viðtali við einn af fyrrverandi framkvæmdastjórum Kaupþings þegar hann fullyrðir að " hann hafi engar innherjaupplýsingar haft" þegar hann tók þá heppilegu ákvörðun að færa áhættusöm hlutabréfakaup yfir í einkahlutafélag.

Tel jafnvel vera þörf á endurmenntun í skilgreiningu á innherja!

Ekki aðeins hafði þessi framkvæmdastjóri innherjaupplýsingar, heldur var hann "fruminnherji" skv. skilgreiningu laganna og hafði því upplýsingar úr innsta kjarna!

Hér er skilgreiningin í 17 bls.  Handbók    

Innherjar, þ.e. fruminnherjar, tímabundnir innherjar og aðrir innherjar.
58. gr. vvl:

“Með innherja er átt við:

1. fruminnherja, þ.e. aðila sem hefur að jafnaði aðgang að innherjaupplýsingum vegna aðildar að stjórn, rekstri eða eftirliti eða vegna annarra starfa á vegum útgefanda verðbréfa,
2. tímabundinn innherja, þ.e. aðila sem telst ekki fruminnherji en býr yfir innherjaupplýsingum vegna eignaraðildar, starfs síns, stöðu eða skyldna, og
3. annan innherja, þ.e. aðila sem hvorki telst fruminnherji né tímabundinn innherji en hefur fengið vitneskju um innherjaupplýsingar, enda hafi viðkomandi vitað eða
mátt vita hvers eðlis upplýsingarnar voru.”

Til fruminnherja teljast t.d. stjórnarmenn og varamenn, lykilstarfsmenn og ráðgjafar,t.a.m. lögmenn og endurskoðendur.

Ekki skiptir máli hvort aðilar eru sjálfstætt starfandi
eða þiggji laun sín frá útgefanda. Til lykilstarfsmanna teljast t.d. forstjórar, framkvæmdastjórar, innri endurskoðendur og aðrir helstu stjórnendur.

Taktu þessa skilgreiningu til Jóa útherja og vittu hvað hann segir!

Skipulagt samsæri eða hagkerfis-anorexía.

Skattsvik er alvarlegur glæpur hérna megin hafs.  Skattaprósentan hér í Kanada er meira að segja hærri en á Íslandi, allt að 50% í hæstu þrepum.  Vaxtatekjur eru skattaðar eins  hver önnur innkoma og 50% eignatekna bera fullan tekjuskatt, að frádregnum kostnaði. 

Hef alltaf haft ákveðna samúð með baráttu Skúla Eggerts, sem er háréttur maður á réttum stað hvort sem það er við skattarannsóknir, eða sem ríkisskattstjóri.    

Samúðin er fyrst og fremst sprottin af því "umhverfi" sem Ísland er og hversu töff og sjálfsagt það þykir almennt að svíkja undan.

Þegar fólk fremur fjármálaglæpi, (t.d. skattsvik) þá er réttlæting ríkur þáttur, sem skilur á milli þess að heiðarlegasta fólk  allt frá bændum til  iðnaðarmanna,  einyrkja og sölufólks leggst í skattsvik, eða lætur það vera og fordæmir þau sem það gera.  

Af orðræðunni í netheimum að dæma, jafnast sú réttlæting nánast við synda-aflausn til eilífðarnóns, vegna þeirra svika og pretta sem framin hafa verið í íslensku efnahagslífi og eru enn, ef marka má þær skulda-aflausnir og endurfæðingu flottustu fyrirtækja Íslands, með sömu eigendum.

Já, ég leyfi mér nefninlega að tengja þetta tvennt sterkum böndum,  og skil raunar ekkert í því að eitthvað í sambandi við þessa "svörtu atvinnukönnun" hafi komið verulega á óvart, nema að þeir séu alveg ótengdir pöpulnum.

Prófið þyngist meir og meir á meðan "frústrasjónin" eykst á tvöföldum hraða.  

Sendi Skúla Eggerti baráttukveðjur að vanda, því verkefnið er ærið, að afla tekna til að reka batteríið sem er farið að leka sýru.  Fjármálaráðherra mætti líka alvarlega huga að fleiri þáttum, en að troða hækkandi skattprósentu stöðugt oní háls á borgurum þessa land.  Slíkt veldur alvarlegri uppsölu, veikindum og jafnvel anorexíu í hagkerfi sem hefur alla burði til að plumma sig.

Skoðaði og skýrði þetta tregðulögmál í skattheimtu í þessum pistli um "grugguga eðlið" 

 

Magn svartrar vinnu kemur á óvart

Hvað kostar réttlæti?

Í fyrirlestri  um refsilöggfjöf hér í Kanada kom upp umræða um  50 ára gamalt morðmál, sem mér fannst áhugavert fyrir margar sakir, aðallega þó þessar:

1.       1.  Málið var aðalkveikjan á því að dauðarefsing var afnumin í Kanada árið 1976 og skyldurefsing   lífstíðarfangelsi   25 ár fyrir morð af yfirlögðu ráði (1.gráða) sett í staðinn.

2.         2.   Réttarmorð viðurkennt  og sýknun útgefin 48 árum eftir að dómur var kveðinn upp.  Sakborningur, sem var aðeins  14 ára þegar hann var dæmdur,  hélt stöðugt fram sakleysi sínu allan tímann, sem er ákveðin skírskotun til Geirfinns og Guðmundarmálsins. 

3.          3.  Skaða- og miskabætur ákvarðaðar 6,5 milljón dollara ( 740 milljónir ÍSK)

 

 

Málsatvik:

Þann 30.september 1959, eftir aðeins 6 tíma umhugsun, dæmdi kviðdómur í Ontario,  Kanada hinn 14 ára gamla Steven Truscott sekan um nauðgun og morð á 12 ára skólasystur sinni.   Dómarinn kvað upp um dauðarefsingu með hengingu, sem skyldi  verða framfylgt  þann 8. Desember 1959.    Í fjóra mánuði lifði  Truscott  í skugga dauðarefsingar og minntist þess að hafa hrokkið við að heyra hamarshögg úti fyrir, sannfærður um að verið væri að smíða aftökupallinn.  Málinu var áfrýjað og dómurinn mildaður í lífstíðarfangelsi.  Tíu árum síðar, eftir óaðfinnanlega hegðun í fangelsi   var hann látinn laus til reynslu, 24 ára gamall.    Steven  skipti um nafn, gifti sig, eignaðist þrjú börn og vann í myllu og reyndi umfram allt að lifa lífinu undir „radar“, en hélt ávallt fram sakleysi sínu. 

Ný von:

Í sjónvarpsþætti  „Fifth Estate“  árið 2000 sem stýrður var af rannsóknarblaðakonunni  Julian Sher; var efasemdum um fullnægjandi rannsókn málsins settar fram, auk nýrra sönnunargagna og vitnisburða sem voru ekki  tekin til greina í réttarhöldum.  Í kjölfarið skrifaði Julian bók um málið sem bar nafnið:   Þar til þú deyrð   e: „Until you are dead“

Sjónvarpsþátturinn vakti upp vaxandi óróa og umtal á meðal almennings, en það var ekki fyrr en  árið 2004 sem málið var tekið upp af samtökum sem berjast fyrir endurupptöku á málum gagnvart þeim sem dæmdir hafa verið ranglega.     

e: Association in Defence of the Wrongfully Convicted.

 

 

 

 

Sönnunargögn ógild:

Málið var síðan tekið upp að nýju fyrir dómstólum í lok ágúst 2007 – 48 árum eftir að dæmt var í því upphaflega.    Í endurupptöku málsins, voru öll sönnunargögn dæmd ógild  eða ónægjanleg og yfirlýsing  gefin  að „réttarmorð“  e: miscarriage of justice hefði verið framið og Steven var sýknaður að fullu.   

Lík litlu stúlkunnar var meira að segja grafið upp til að freista þess að finna DNA, án árangurs.  Þó var það framþróun í ýmsum vísindum m.a. þeim sem áætla dauðastund út frá ástandi líffæra, innihald maga og fleira, sem átti stóran þátt í að áður úrskurðuð dauðastund var véfengd,  og þar með möguleiki Stevens til að fremja morðið útilokuð eða ósönnuð.

Fyrir þá sem áhuga hafa á að lesa nánar um þennan ógildingardóm  og grundvöll hans þá er slóðin hér:  http://www.ontariocourts.on.ca/decisions/2007/august/2007ONCA0575.htm      

 

Verðmiði réttlætis:

 

Þar sem ég stunda nú nám  í „forensic  accounting“ og  eitt af verkefnum réttarendurskoðunar er að meta  og reikna út skaðabætur  í „ hvað ef “ aðstæðum, er áhugavert  að skoða hvaða rök og réttlæting  liggja til grundvallar þegar svona skaðabætur eru reiknaðar og ákvarðaðar.   Skaðinn felst í töpuðum tækifærum , atvinnutekjum og  beinum kostnaði  t.d. læknis- og lögfræðikostnaði .    Bætur vegna miska  eru huglægar og óútreiknanlegar  og því eru slíkar bætur jafnan ákvarðaðar einhliða af dómara.  Í mörgum umdæmum er settur hámarksverðmiði á bætur  vegna rangra sakagifta.  Í Wisconsin er upphæðin $ 25.000 fyrir hvert ár í fangelsi , í Suður-Carolínu $ 300.000 á ári og Ohio eru bæturnar $ 100.000 á ári  fyrir þá sem hafa verið dæmdir saklausir til dauða en $ 50.000 á ári fyrir aðra.

Í óháðri sérfræðingaskýrslu, frá 28. Mars 2008 og lág til grundvallar ákvörðunar um skaða og miskabætur,  kom vel fram hvílíkum erfiðleikum það var bundið að  „reikna út“ skaðann:

„ Steven Truscott var hreinsaður af öllum ákærum næstum fimmtíu árum eftir að hann var dæmdur til dauða aðeins 14 ára gamall.  Hann hefur lifað lífinu, framfleytt fjölskyldu og átt langan og farsælan starfsferil .  Hann er nú að komast á eftirlaunaaldur.  Staðreyndin er sú að engin peningafjárhæð getur komið í staðinn fyrir töpuðu árin, töpuðu tækifærin eða bætt fyrir skaðann af völdum réttarmorðs.  Að mínu áliti ætti megin markmið við mat á skaðabótum að vera að tryggja þægindi og fjárhagslegt öryggi til æviloka, auk þess að hann geti séð  fyrir fjölskyldu sinni eins og honum þykir henta.“

Steven mat sjálfur   að skaðabætur vegna tapaðra atvinnutekna væri á bilinu $ 1,5 til $3,3 milljónir, og byggði mat sitt  á því að hann hefði starfað sem atvinnuflugmaður, ef hann hefði ekki verið ranglega sakfelldur.

Sérfræðingurinn, sem gat ómögulega staðfest útreikninga um tapaða innkomu byggða á spádómum um starfsgrein eða laun, sem Steven hefði hugsanlega fengið,  vildi frekar nálgast málið út frá heildar skaðabótum, sem tækju bæði til skaða-og miskabóta. 

Heildarfjárhæð skyldi endurspegla bætur vegna  harðneskju  af völdum  rangrar sakfellingar, en auk þess vera opinber viðurkenning á alvarleika skaða og miska sem hann þurfti að þola. 

Á sama tíma yrði viðurkennt að harðræðið væri í raun óbætanlegt í peningum.   Farið var yfir allar staðreyndir málsins, einkum með tilliti til þess harðræðis sem fólst í því að vera 14 ára lokaður inn í klefa, dæmdur til hengingar , sem  síðar var breytt í lífstíðardóm, eftir að aftöku hafði einu sinni verið frestað .   Rakin var samanburður við önnur skaðabótamál, þrátt fyrir að ekkert mál væri í raun sambærilegt   og síðan var talan $ 6,5 milljón sett fram sem skoðun sérfræðingsins um heildarbætur,  dómstóllinn félst á þessa skoðun og greiddi bætur. Ákæruvaldið áfrýjaði ekki en baðst afsökunnar.

 

Afstætt mat

Mat á miskabótum er ávallt afstætt og litast kannski fyrst og fremst af umhverfi,  aðstæðum og gildismati  þar sem brotið er framið.  Í Breiðavíkurmálinu voru bætur til fórnarlamba á bilinu 500þúsund til 2 milljónir, á meðan bætur í sambærilegum  málum  í Noregi hefðu verið 15 milljónir.  Hugsanlegt umfang  skaða og miskabóta, mega samt aldrei verða til þess að endurupptaka mála er hafnað, þrátt fyrir að flestir sjái augljósa og knýjandi þörf  fyrir endurupptöku ,    eins og í þessu svokallaða Geirfinns og Guðmundarmáli.   

Niðurstaða rannsóknar á rannsókninni í því máli  verður vonandi lóð á vogarskál hinnar blindu réttlætisgyðju.

Ekki skynsamlegt og ekki við hæfi að hafa skoðun á þessari ráðningu!

segir fjármálaráðherra.

Á hverju er þá skynsamlegt að hafa skoðun?  Væri þetta ekki prýðisvörn hjá fyrrverandi forsætisráðherra sem situr fyrir landsdómi m.a. fyrir að hafa ekki þótt skynsamlegt að hafa (opinbera) skoðun á aðgerðum og aðgerðarleysi, sem að lokum keyrði landið í kaf. 

Páll Magnússon er laskaður af hagsmunaárekstrum fyrst og fremst sem gera hann vanhæfan í forstjóraembætti Bankasýslu ríkisins.  Þess vegna er fáranlegt að vera að skella fram árangri í einhverjum lestrar og skriftarprófum.

Það er alveg bráðnauðsynlegt að "hagsmunir og tengsl" við gjörninga sem felldu Ísland, verði taldir valda alvarlegu vanhæfi í störf, sem miða að því að endurreisa rústirnar.  Hefur nákvæmlega ekkert að gera með manngæsku eða færni. 

Steingrímur hlýtur að skilja þetta, því þetta er jú ein megin ástæðan fyrir að fólk sem aldrei gat sagt kommúnisti án þess að skeyta orðinu "helvítis" fyrir framan, kaus hann í síðustu kosningum.

Eða ætlar hann að beita þessu "skynsamlega" skoðanaleysi, þegar Páll kynnir til sögunnar góðkunningja hrunsins sem nýja kjölfestufjárfesta í Landsbankanum?

Get a grip man!

Metur rökstuðning