Hvað varð um spillinguna?

Fyrir síðustu kosningar 2009,  var  spillingin aðalmálið og engin furða.   

Enda voru  þeir sem unnu kosningarnar persóngerðir sem “minnst spilltir” og  þeir sem töpuðu voru álitnir andstæðan.   Sjálf þekki ég  fólk sem gat aldrei talað um kommúnista án þess að skeyta blótsyrðum framan við, sem kaus Vinstri-græna vegna þess að þau voru minnst spillt.  Formaður  Samfylkingar var valinn og þvingaður til forystu á sömu forsendum. 

Helstu markmið stjórnarinnar voru yfir um og allt um kring að draga úr,  og helst uppræta þá spillingu, sem að sönnu var frumlagið og ein af meginorsökum hrunsins.

Ný stjórnarskrá skyldi vera hryggjarstykkið í þeirri vegferð, í samræmi við niðurstöðu þjóðfundar með þátttöku  alls konar Íslendinga sem valdir voru með slembiaðferð.

Hvernig er staðan núna?

Í vikunni kom út enn  ein skýrslan frá GRECO  (Group of States against Corruption), sem er nokkurs konar siðanefnd  á vegum European Council  og ferðast á milli aðildalanda tekur út stöðu  mála í stjórnsýslum og kemur með úrbætur.  Síðan kemur nefndin aftur að liðnum ákveðnum tíma og fylgir eftir árangri sem orðið hefur.  Ísland er aðildaland í GRECO

GRECO lagði m.a. til

·         Reglur um atvinnuþátttöku háttsettra embættis og ráðamanna eftir að opinberri þjónustu lýkur.

Dæmið sem þeir vísuðu til var tekið beint upp úr rannsókn minni á heilindavísindum fyrir Ísland 2012 og kynnt var í þessu bloggi.  "One striking example is that of a former Minister of Commerce and Industry (1995 - 1999) who became Governor of the Central Bank (2000-2002) and resigned before the expiry of his 5-year term in order to join an investment group. The investment group he joined was a major investor in one of the banks that was privatised in 2002 and then collapsed in 2008"

·         Siðareglur alþingismanna yrðu settar, bætt verði úr hagsmunaskráningu þannig að skuldaskráning umfram hefðbundin húsnæðislán yrðu tiltekin auk þess sem skuldastaða maka yrði skráningarskyld einnig.     Í rannsókn minni var bent á að engin eftirfylgni væri við þessa hagsmunaskráningu, og  trúverðuleiki hennar því stórlega dregin í efa.

 

·         Settur yrði þröskuldur á gjafir og risnu og skilgreint yrði hvað teldist hæfileg gjöf eða risna.

 

Dómskerfið  undir sérstakri smásjá:

GRECO  mælir með  að settir verði staðlar um faglega framkvæmd  sem birt yrði opinberlega með skýringum , athugasemdum og dæmum.  Dómarar fengju þjálfun í siðferði, heilindum og greiningu á hagsmunaárekstrum.    Það vanti t.d. alveg skilgreiningu á hagsmunaárekstrum.

Í minni rannsókn sem vísað var í hér fyrr, kom dómskerfið alveg sérlega illa út, einmitt vegna skorts á öllum hefðbundnum spillingarvörnum, sem lúta að gegnsæi á hagsmunaárekstrum, hagsmunaskráningu dómara, ráðningaferli dómara, og loks kom fram að engar siðareglur gilda í Hæstarétti.  GRECO lýsti þó ánægju yfir nýjar reglur um ráðningaferli dómara, sem gerir ráðherra erfiðara að ganga fram hjá faglegu mati nefndar.  Hins vegar var réttilega bent á að þorri dómara hefði verið ráðin til starfa þegar engar slíkar reglur giltu.

Hagsmunatengsl og hagsmunaárekstrar eru “rauða flaggið” sem alltaf blaktir við hún í íslenskri stjórnsýslu.  Vanhæfni vegna hagsmunaárekstra er oft tekin sem persónuleg móðgun og vörnin felst í að grípa til “prinsippa” og “drengskapar” sem viðkomandi aðili á að vera haldin sem myndi aldrei hafa áhrif á faglega dómgreind.  Þegar hæstaréttardómari og varnarlögmaður sjást saman í bíó í miðjum réttarhöldum, er einmitt gripið til slíkra varna.

 Þegar “höfuðið” hagar sér svona, er ekki undarlegt að á einhverjum tímapunkti hafi   frægir feðgar hafi verið álitnir  ótengdir aðilar í bankabixinu.

Nýja stjórnarskrárfrumvarpið innihélt margar greinar sem hefðu styrkt spillingarvarnir Íslands, m.a. 50. greinin um hagsmunaskráningu alþingismanna og vanhæfi.

Enn sem komið er  hefur því litlu sem engu orðið áorkað í spillingarvörnum Íslands, ekki tókst einu sinni að setja siðareglur alþingismanna, sem þó höfðu verið “draftaðar”.

Það er því ekkert sem kemur í veg fyrir að Finns Ingólfssonar ferlið geti endurtekið sig .  Eða hvers vegna var barist af svo grimmilegri heift gegn nýju stjórnarskránni og sérstaklega þeim ákvæðum, sem kæmu í veg fyrir  endurtekningu á ógeðslegu spillingunni, sem keyrði hér allt í kaf? 

Einn samnefnari frambjóðenda Lýðræðisvaktarinnar er einmitt  einlæg fyrirlitning á spillingu.   Orðið spilling virðist hins vegar orðið hálfgert tabú hjá “stóru framboðunum” því ekki heyrist á hana minnst, þó hún sjáist og heyrist grasserandi á borði út um alla stjórnsýsluna.

Spúlum dekkið!  Lýðræðisvaktin er slangan!

Höfundur er í 5. sæti í Reykjavík-norður fyrir Lýðræðisvaktina. 

 

Athugasemdir

[Óskar Helgi Helgason (IP-tala skráð) 1.4.2013 kl. 14:21]

Heil og sæl Fornvinkona; æfinlega - sem og aðrir gestir, þínir!

Takist ekki; að koma á 10 - 20 ára utanþingsstjórn hérlendis, ómengaðri af skemmdarverkum alþingis og ESB Quislinga, þykir mér einsýnt, að Kanadamönnum og Rússum verði boðið, að skipta landi og miðum - fólki og fénaði (ef vill); hnífjafnt milli þeirra.

Gætu ekki orðið; verri örlög, en að dragnast áfram með liðónýtt skrifræðis- og hroka kerfið innlenda, ESB menguðu, að stórum hluta.

Reyndu ekkert; að malda í mó þann, sem ég set hér upp fyrir þér og öðrum skrifurum og lesendum, Jenný mín.

Vitaskuld; er fjölmargar annarra leiða einnig færar - en brýnast er Íslendingum að viðurkenna, að þeir eru innan við Þrjú Hundruð Þúsundir manna / ekki 3 - 4 Milljóna, eins og ofvaxið báknið, gefur okkur til kynna, hvern einasta dag.

Þýzkaland og Ísrael; helztu meinvörp Evrópu og Asíu þarf að uppræta, svo meiri kyrrð skapist í Heimsmálunum, og mundu líka, að Þýzkaland er aðaldrifkraftur ESB hörmunga bandalagsins, hjá nágrönnum okkar, í austri.

Norður- Ameríkuríkið Ísland; á fjölmargra kosta, væri rétt og heiðarlega á málum haldið, á komandi tímum.

Með beztu kveðjum, sem jafnan, úr Árnesþingi /

[Jenný Stefanía Jensdóttir, 1.4.2013 kl. 16:09]

Heill og sæll Óskar Helgi, sé að þú ert staddur á sama stað og síðast, sem er svo sem ekkert verra en hvað annað.

Hygg þó að við deilum enn ýmsum skoðunum, og já fyrirlitningu á ýmsu því sem hér á landi viðgekkst og gengur enn.

Hafðu það sem bezt og góðar kveðjur í Árnesþing.