Var peningaþvætti stundað á Íslandi? 1.kafli

Undanfarin ár hefur það sí og æ komið upp í hugann þegar leitað er skýringa á því skyndilega og algjörlega óraunhæfa peningamagni í umferð á Íslandi hvort rekja mætti það til  umfangsmikils peningaþvottar. 

Slíkt er enda ekki óraunhæft, því með einkavæðingu bankanna skapaðist grundvöllur, sem fór ekki fram hjá eigendum "skítugra peninga" víða um heim.

Hverjir þurfa að þvo peninga

Algengustu tegundir glæpamanna sem hafa mikla þörf fyrir peningaþvott eru; eiturlyfjasalar, þjófar, spilltir stjórnmálamenn og opinberir embættismenn, mafían,  hryðjuverkamenn og svindlarar.  

 Eiturlyfjasalar eru í alvarlegri þörf fyrir gott peningaþvottakerfi, því viðskipti þeirra fara eingöngu fram í reiðufé, sem skapar alls kyns flutningsvandamál. 

 Mikið magn reiðufés dregur ekki aðeins athygli banka og skattayfirvalda, heldur er töluverð þyngd í reiðufé.  Þannig getur 1 milljón dollara virði af kókaini vegið 20 kg á meðan bunki af milljón dollara seðlum vegur 116 kg.

 

3 þrep peningaþvottar.

1.  Staðsetning  Þvottamaðurinn leggur "skítuga peninga" inn í löglega fjármálastofnun, oft í formi bankainnleggs.  Þetta er áhættusamasta þrepið vegna þess að stórir innlánsreikningar vekja grunsemdir og bankar eru skyldugir að greina frá háum færslum.

2.  Lagskipting  felur í sér að senda peninga í gegnum margskonar fjárhagsfærslur, til þess að breyta forminu og gera rekjanleika erfiðari.  Lagskipting getur innifalið nokkrar færslur frá banka til banka, símafærslur milli mismunandi reikninga, innlagnir og úttektir með mismunandi upphæðum, gjaldeyriskaupa, og kaup á dýrum hlutum eins og bátum, húsum, bílum og demöntum, allt í því skyni að breyta uppruna fjársins.  Þetta er flóknasta stigið í öllu peningaþvættisferlinu, og snýst um að gera rekjanleika eins erfiðan og kostur er.

3.  Innleiðing  Á innleiðingarstiginu, koma peningarnir aftur inn í hagkerfið í formi "löglegra" gjörninga.  Þetta gæti falið í sér loka bankayfirfærslu inn á bankareikning þar sem þvottamaðurinn er að "fjárfesta" í skiptum fyrir ágóðahlut,  sölu á snekkju sem keypt var á lagskiptingatímabilinu, eða kaup á 10 milljón dollara skrúfjárni frá fyrirtæki í eigu þvottamannsins.  Á þessu stigi getur glæpamaðurinn notað peningana án þess að verða gómaður.  Mjög erfitt er að ná þvottamanninum á þessu stigi, þar sem enging skjöl eru til um fyrri stig.

Eftir þessa lýsingu er erfitt að ímynda sér að þessi aldagamla aðferð hafi farið fram hjá fjárglæframönnum sem tóku þátt í því með aðgerðum sínum að fella íslenska hagkerfið s.l. haust. 

 

(endursagt úr HowStuff Works "Money Launderering Basics"

Næsti kafli í vinnslu.

Athugasemdir

[Rakel Sigurgeirsdóttir, 27.8.2009 kl. 22:43]

Ég hef heyrt þessa kenningu frá nokkrum hérna heima en man ekki eftir að hafa rekist á hana hér á blogginu fyrr. Ég ætla að taka mér það bessaleyfi að vekja athygli á þessari færslu þinni á Fésinu mínu (Facebook) en ákvað að spyrja þig leyfis varðandi það hvort ég mætti vekja athygli á henni á mínu bloggi eða jafnvel birta hana í heild? Auðvitað get ég heimildamanns og vísa væntanlega í bloggið þitt líka.

[Jenný Stefanía Jensdóttir, 27.8.2009 kl. 22:54]

Sæl ágæta Rakel,

Það er sjálfsagt.  Það hefur reyndar heilmikið verið fjallað um peningaþvætti, bendi t.d. á ágæta úttekt Sigrúnar Davíðsdóttur um "peningaþvætti í fótbolta".  Langar til að kynna mér þetta og því hef ég ákveðið að skrifa úrdrátt og hugleiðingar um þessa pælingu mína.

Bestu kveðjur til Akureyrar

[Rakel Sigurgeirsdóttir, 27.8.2009 kl. 23:13]

Ég bíð spennt eftir framhaldinu!